Yatırım işlemlerinizde kıymetli evrakları kullanıyorsanız bazı konular hakkında araştırma yapmalısınız. Bunların en başında da şirket araştırmaları gelir. Yatırım yapacağınız şirketin her aşamasını ayrı ayrı araştırmanız, şirketin göstereceği performans hakkında fikir sahibi olmanıza yardımcı olur. Bu sebeple şirketin geçmiş performanslarına ve bugünkü durumuna bakarak gelecekte gerçekleştireceği durumlar hakkında yorumlar yaparsınız. Bunları yapmak için de analiz tekniklerini kullanmanız önerilir.Teknik analiz ile yatırım aracı üzerinde geçmişte gerçekleştirdiği fiyatlar ve etkilenme alanlarını dikkate alarak, gelecek fiyatlar hakkında yorumlarda bulunursunuz. Temel analiz yöntemleri ile de şirket ve piyasa araştırması yaparsınız. Bu araştırmalarınızda edindiğiniz bilgilerin fiyatlara olan etkilerini saptarsınız. Şirket araştırmaları da bu yöntemin içinde değerlendirilebilir. Şirkette özellikle incelemeniz gereken nokta ise bilançolarıdır. Bilançolarını kontrol ederek, bunları okumanız ve yorumlar yapmanız önemlidir.
Bilanço Nedir?
Bilanço; bir şirketin belli bir dönem içinde gerçekleşen tüm durumlarını ve dönem sonunda da ortaya çıkan borçluluk ve karlılık oranlarını görebileceğiniz tablolardır. Şirket hakkında fikir sahibi olabileceğiniz en önemli tablolardan biridir. Bilanço içerisinde ise varlıklar ve kaynaklar yer alır. Varlıklar içerisinde de; dönen varlıklar ve duran varlıklar vardır. Kaynaklar içerisinde de; kısa vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar ve özkaynaklar yer alır. Bu tabloda aktif ve pasif olarak iki taraf vardır. Şirketin varlıkları aktif tarafta, sermaye ve borçları yani kaynakları pasif tarafta yer alır.
Bilançonun oluşabilmesi için gerekli dört bölüm mevcuttur. Bilanço başlığı, aktif tarafı, pasif tarafı ve bilanço dipnotları dört bölümü oluşturur. Bilançonun oluşturulmasında belli ilkeler mevcuttur. Bu ilkeler şu şekildedir.
İşletmenin bir yıl içerisinde paraya dönüşebilecek değerlerin tamamı dönen varlık olarak adlandırılır ve bu grup içerisinde yer alır. Paraya dönüştürülebilecek değerler bir yıldan uzun sürede gerçekleştirilecekse eğer duran varlıklar arasında yer alır.
Önerilen İçerik: Borsada Başarılı İşlemler Nasıl Yapılır?
- Paraya çevrilebilirlik süresi bir yılın altına düşen değerler, duran varlık grubundan dönen varlık grubuna aktarılır.
- Şirket içerisinde değeri düşen varlıklara karşılık ayrılır.
- Bilançoda birikmiş amortismanlar gösterilmelidir.
- Vadeli alacaklar ve borçlar mevcutsa, bilanço günündeki değeri ile gösterilmelidir.
- Kesin olmayan alacaklar için herhangi bir tahakkukta bulunulmamalıdır.
- Alacaklar ve borçlar kendi özelliklerine göre bilanço içerisinde ayrılmalıdır.
- Bilanço kayıtlarını gerçekleştirirken uzun vade ve kısa vade ayrımını bir yıl üzerinden değerlendirilmelidir.
- Kısa vadeli bir borç, kısa vadeli yabancı kaynaklar içerisinde gösterilmelidir.
- Şirkete ait tüm borçlar bilanço içerisinde yer almalıdır.
- Özkaynakların şirket sahibi ya da ortaklarının haklarını göstermelidir.
- Şirket sermaye paylarının özelliklerine göre ayrılması ve gösterilmesi gereklidir.
- Özkaynaklar içerisinde azalan ya da artan varsa, bilançoda belirtilmelidir.
- Özkaynaklar net bir biçimde gösterilmelidir.
- Şirkette bir zarar oluşmuşsa özkaynaklardan indirilmelidir.
İşletmeler faaliyet gösterdikleri süre içerisinde yaptığı işlemler nedeniyle varlıklarında ve kaynaklarında sürekli değişimler meydana gelmektedir. Bilançolarda da aktif ve pasif taraf mutlaka denk olmalıdır. Bu sebeple yaşanan değişimler, hiçbir zaman denkliği bozmaz. Eğer bu denklik gerçekleşmemiş ise mutlaka muhasebesel kayıtlarda bir yanlışlık yapılmıştır. Bu durumda da bilançolarda, şirketin tüm finansal nitelik taşıyan seçenekleri hakkında fikir sahibi oluruz.
Bilançolar Nasıl Okunur?
Bilançoları oluştururken muhasebesel hesaplar kullanılır. Bu hesapların hangi veriler için kullanıldığını bilmek ve ne anlama geldiği hakkında bilgi sahibi olmanız, bilançoların okunmasında size yardımcı olacaktır. Bilançoların okunması ve bir nakit akım şablonu oluşturmak önemlidir.
Borsada Alım – Satım Nasıl Yapılır?
Öğrenmek için Tıklayın!
Bilançoların sadece sonucuna yani karlılık ya da zarar durumuna değil, bulunan tüm kalemlere bakarak değerlendirme yapılmalıdır. Yatırımcıların bakması gereken en önemli kalemler ise şirketin kar, satış, finansman giderleri, vergi ödemeleri, amortismanlar gibi durumlardır. Şirketin pazar içerisinde gerçekleştirdiği işlemlere, ithalat ve ihracat işlemleri gibi durumlara bakılması gereklidir. Bunların yanında bilançolarda bulunan dip notları incelemek önemlidir. Dip notlarda bilançoya dair önemli bilgiler yer alır.
Bilançolarda incelenen en önemli kalemler FAVÖK (finansman giderleri, amortisman giderleri ve vergi öncesi kar) ve dönem net karı incelenmesi gereklidir. Bilançoların aktif ve pasiflerindeki kaldıraç oranlarına da dikkat etmek gerekmektedir. Gelir tablolarındaki satış karlılıklarına bakmakta şirketin yapısı hakkında fikir sahibi olmanızı sağlayacaktır.
Şirketler bilançolar üzerinden oluşturulan raporları değerlendirerek, şirketin değerlendirmesini yaparlar. Bunun için aracı kurumlarda şirketler hakkında araştırma yaparak belli raporlar oluştururlar. Bu raporlara da dikkat edilmesi gereklidir.
Borsada Bilanço Okumanın Önemi
Piyasada şirketlerin halka arz ettikleri kıymetli evraklara yatırımlar yapabilirsiniz. Kıymetli evrak yatırımına karar verirken şirketler açısından araştırmalar ve değerlendirmeler yapmanız gereklidir. Yaptığınız araştırmalar sonucunda, şirketlerin değer değişiklikleri ile ilgili yorumlarda bulunur ve buna göre yatırımlar gerçekleştirirsiniz.
Bunu da Okuyun: Borsada Başarılı İşlemler Nasıl Yapılır?
Yatırımlarınızda karar verirken ve sonrasında gelebileceği fiyat seviyelerini araştırırken şirketin bilançolarına bakmanız gerekmektedir. Bilançoları detaylı olarak inceleyerek ve raporlarını yorumlayarak şirketin değeri hakkında yorumlar yapabilirsiniz. Bunun yanında şirketin dışarıdaki etkilenebileceği durumları da inceleyerek analizlerinizi oluşturursunuz. Analizleriniz sonucunda da yatırımlarınızı doğru ve kazançlı biçimde oluşturabilirsiniz.